Anketa o radnoj snazi omogućava sagledavanje stanja i praćenje promena na tržištu rada putem međunarodno ustanovljenih pokazatelja, među kojima su stopa zaposlenosti i stopa nezaposlenosti. Pored toga, ova anketa obezbeđuje sagledavanje sociodemografskih karakteristika zaposlenog, nezaposlenog i stanovništva van radne snage i jedini je izvor informacija o neformalnoj zaposlenosti.
Dobili ste pismo obaveštenja o sprovođenju Ankete o radnoj snazi
U 2023. i 2024. godini sprovedene su dve značajne revizije: postpopisna revizija i revizija podataka usled unapređenja metodoloških procedura.
Od prvog kvartala 2023. godine, ocene iz Ankete o radnoj snazi izračunavaju se na osnovu demografskih procena za 2022. godinu, zasnovanih na Popisu stanovništva, domaćinstava i stanova iz 2022. godine. Za izračunavanje ocena zaključno sa četvrtim kvartalom 2022. godine korišćene su demografske procene zasnovane na Popisu iz 2011. godine.
Pored toga, ocene za referentni kvartal do 2023. godine izračunavale su se na osnovu demografskih procena za godinu koja prethodi posmatranoj godini. Zbog unapređenja kvaliteta demografskih procena u smislu blagovremenosti podataka, od 2024. godine omogućeno je da se ocene za referentni kvartal izračunavaju na osnovu demografskih procena za sam referentni kvartal.
Procene stanovništva zasnivaju se na rezultatima popisa stanovništva i obradi statistike prirodnog (rođeni i umrli) i mehaničkog (unutrašnje migracije) kretanja stanovništva. Od 2024. godine, uspostavljeno je automatizovano elektronsko preuzimanje administrativnih podataka (rođeni, umrli i unutrašnje migracije) neophodnih za praćenje osnovnih demografskih promena, što znatno skraćuje period obrade podataka, te su sada demografske procene dostupne mesec dana nakon referentnog perioda.
Podaci za 2024. godinu rezultat su ocena zasnovanih na tekućim demografskim procenama baziranim na Popisu iz 2022. godine. Radi obezbeđivanja uporedivosti podataka, izvršena je revizija podataka za period pre 2024. godine.
Revizija na mikro podacima, odnosno na nivou pondera, izvršena je za period 2021‒2023. godine, dok je za period 2011‒2020. godine izvršena revizija samo osnovnih indikatora. Razlog za ovo je promena metodologije Ankete o radnoj snazi (ARS) 2021. godine, kao i brojne druge metodološke promene u periodu 2011-2020.
U seriji 2011-2020 korišćena su dva metodološka pristupa prilikom izračunavanja korektivnih faktora za vraćanje serije unazad: jedan za period 2011-2018, a drugi za period 2019-2020.
2019-2020. S obzirom na to da je bilo moguće izvesti nove pondere u skladu sa najnovijim ocenama baziranim na tekućim demografskim procenama zasnovanim na Popisu iz 2022. godine, metodološki pristup za postpopisnu reviziju podataka za 2019-2020. godinu podrazumevao je sledeće:
2011-2018. Imajući u vidu veliku reviziju koja je već sprovedena na seriji 2011-2018 nakon primene nove metodologije 2021. godine, kao i brojne druge metodološke promene u Anketi o radnoj snazi u periodu 2011-2018 (promena periodike sprovođenja istraživanja sa polugodišnje na kvartalnu, zatim kontinuiranu; promena sistema ocenjivanja u 2015. godini; uvođenje jedinstvenih pondera na nivou lica i domaćinstva u 2016. godini; kontinuirano povećanje uzorka i dr.), postpopisna revizija za dati period mogla je biti sprovedena sa ograničenom preciznošću samo za osnovne indikatore.
Metodološki pristup korišćen za postpopisnu reviziju podataka za period 2011-2018 podrazumevao je utvrđivanje učešća tri osnovna kontingenta stanovništva (zaposleni, nezaposleni i lica van radne snage) prema polu i starosnim grupama u ukupnom stanovništvu starijem od 15 godina u okviru serije na kojoj je već izvršena velika revizija 2021. godine zbog promene metodologije.
Zatim su ta učešća primenjena na novu (postpopisnu) seriju podataka o ukupnom stanovništvu starijem od 15 godina kako bi se dobio (revidirani) broj zaposlenih, nezaposlenih i lica van radne snage prema polu i starosnim grupama. Nakon toga, u cilju održanja strukture serije Ankete o radnoj snazi i ispunjenja odgovarajućih linearnih ograničenja (npr. kako bi zbir revidiranih podataka po polu i/ili starosnim grupama bio jednak revidiranoj seriji totala), primenjene su dodatne korekcije (zanemarljivog obima) na kontingentu stanovništva van radne snage.
Detaljnije
Prema podacima Ankete o radnoj snazi, u trećem kvartalu 2025. godine broj zaposlenih lica iznosio je 2 876 600, broj nezaposlenih 256 500, dok je broj stanovnika van radne snage iznosio 2 470 600.
U odnosu na isti kvartal 2024. godine, došlo je do smanjenja broja zaposlenih lica za 46 900 i neznatnog smanjenja broja nezaposlenih lica, a porasta stanovništva van radne snage za 14 700. Stopa zaposlenosti je smanjena za 0,6 procentnih poena (p. p.), dok je stopa nezaposlenosti povećana za 0,1 p. p., kao i stopa stanovništva van radne snage za 0,5 p. p.
U odnosu na prethodni kvartal, broj zaposlenih lica je smanjen za 9 300, dok je broj nezaposlenih lica smanjen za 10 500, a broj stanovnika van radne snage povećan za 15 700. Stopa zaposlenosti je smanjena za 0,2 p. p. i iznosila je 51,3%, kao i stopa nezaposlenosti, koja je smanjena za 0,3 p. p. i iznosila je 8,2%. Stopa stanovništva van radne snage iznosila je 44,1%, što predstavlja povećanje od 0,3 p. p.
Оpširnije
